Drukuj
Kategoria: Uncategorised
Odsłony: 1919

b_250_100_16777215_00_images_stories_2013_19_ryc_5_psk.jpg9 czerwca o godzinie 11.30 w kościele p.w. Matki Bożej Anielskiej przy klasztorze Franciszkanów w Zakliczynie rozpocznie się drugi dzień Dni Powiatu Tarnowskiego „Brawo Zakliczyn, Brawo Tarnowskie”. Msza święta z udziałem Tarnowskiego Oddziału Jazdy Konnej im. 5 Pułku Strzelców Konnych odprawiona zostanie w Grocie Matki Bożej z Lourdes (przy dobrej pogodzie). Zapraszamy na uroczystość poczty sztandarowe szkół, OSP i organizacji społecznych. Po mszy w asyście Strażackiej Orkiestry Dętej „Filipowice” przejdziemy ul. Jagiellońską do Rynku, gdzie odbędzie się półgodzinna część poświęcona 5 Pułkowi Strzelców Konnych i zakończona Prezentacją Tarnowskiego Oddziału Jazdy Konnej im. 5 PSK – spodziewany się udziału sześciu jeźdźców konnych, którzy na zakończenie ceremonii zaprezentują swój kunszt w paradzie na uliczce przylegającej do Rynku od strony Urzędu Miejskiego. Zapraszamy mieszkańców Zakliczyna, Gminy Zakliczyn i gości do udziału w mszy świętej w intencji żołnierzy 5. Pułku Strzelców Konnych oraz w paradzie która przejdzie ulicą Jagiellońską na Rynek. Teraz o historii PSK, o której można przeczytać więcej na stronie poświęconej Pułkowi . z tej strony pochodzą również ilustracje do tego artykułu http://psk5.cba.pl/historia.html

b_250_100_16777215_00_images_stories_2013_19_5_psk_w_tarnowie.pngW Boże Narodzenie 1806 r. pod Łowiczem, miało miejsce zgrupowanie pospolitego ruszenia spośród którego sformowano pułk kawalerii narodowej oraz regularne pułki konne tj. strzelców konnych i ułanów . Pułkiem, który w okresie późniejszym otrzymał nazwę 5. pułku strzelców konnych, dowodził początkowo pułkownik Franciszek Garczyński, a następnie Kazimierz Turno. Rozkazem z 6 czerwca 1807 r. pułk otrzymał nazwę - 5. psk. W wojnie z Austrią w 1809 r. pułk wykazał wysoki poziom wyszkolenia i odwagi. Nowa chwałą 5. psk okrył się podczas wojny Napoleona z Rosją w 1812 r. wchodząc w skład 20 brygady jazdy. Pułk walczył m.in. 17 sierpnia pod Smoleńskiem, od 5 do 7 września pod Możajskiem oraz 18 października pod Woronowem. Reaktywacja pułku nastąpiła 19 stycznia 1831 r. kiedy to pułk strzelców konnych gwardii narodowej otrzymał nazwę 5. pułku strzelców konnych. Jeszcze w grudniu pułk przyłączył się do powstania listopadowego. Od lutego do października 1831 r. 5. psk został przekształcony w jednostkę liniową, walcząc m. in. pod Wawrem, Grochowem, Nurem, Ostrołęką oraz pod Raciążem. W październiku 1831 r. pułk opuścił terytorium Królestwa Polskiego przenosząc się do Prus, skąd po otrzymaniu amnestii od cara, żołnierze powrócili na teren Królestwa. W latach 1919-1921, 5. pułk powstał jako samodzielna jednostka z mniejszych oddziałów tj. dywizjonów i szwadronów w strukturach nowo formowanego Wojska Polskiego. 17 czerwca 1919 r. z rozkazu Ministra Spraw Wojskowych utworzono 3. pułk dragonów, przemianowany kolejno na 3. pułk strzelców konnych (we wrześniu 1919 r.) i 5. pułk strzelców konnych (6 października 1920 r.). Miejscem stacjonowania jednostki stał się Tarnów. Poszczególne dywizjony pułku jako kawaleria dywizyjna, uczestniczyły w latach 1919-1920 w wojnie polsko-bolszewickiej. 16 września 1923 r. pułk otrzymał nowy sztandar ufundowany przez księcia Romana Sanguszkę z Gumnisk koło Tarnowa. W obliczu spodziewanego ataku hitlerowskich Niemiec na ziemie Rzeczpospolitej, 24 sierpnia nastąpiła mobilizacja w oddziałach krakowskiej BK wchodzącej w skład armii "Kraków". 1 września 1939 roku 5. psk rozlokował się na głównej pozycji opóźniającej w rejonie Woźniki - Rudnik Mały. Po wyparciu polskich oddziałów opóźniających w dniu 1 września, rankiem następnego dnia nastąpiło główne uderzenie sił pancerno-motorowych nieprzyjaciela w rejonie Woźniki - Ligota. W czasie ponad pięciogodzinnej walki, dwie niemieckie dywizje przełamały linię obronną Krakowskiej Brygady Kawalerii. W końcowej fazie bitwy dwa szwadrony 5. pułku broniące Woźnik, zostały niejako osamotnione, bowiem pozostałe siły brygady zostały zmuszone do wcześniejszego wycofania. W nocy z 2 na 3 września pułk został skierowany w rejon miejscowości Pradła, gdzie następnego dnia z powodzeniem odpierał niemieckie natarcie ze wzgórza góry Berkowej utrzymując broniony teren do godzin popołudniowych 3 września. Następnie walczył pod Szczekocinami i Sędziszowem. Kolejne dni wrześniowych zmagań pułku i Krakowskiej BK to nocne, wyczerpujące marsze w kierunku wschodnim i ubezpieczanie zgrupowań i przepraw jednostek armii "Kraków". 5 września pułk podzielony w rejonie Pińczowa skutecznie powstrzymywał nieprzyjaciela do godzin wieczornych. Od 6 do 8 września osłaniał przegrupowanie armii "Kraków" w rejonie Nowego Korczyna, a od 9 do 12 września przeprawę oddziałów tejże armii przez Wisłę w rejonie Baranowa. 15 i 16 września pułk walczył w rejonie Biłgoraja i Tarnogrodu, a następnie po dotarciu w rejon Tomaszowa ubezpieczał 17 września planowany atak połączonych oddziałów armii "Kraków" i "Lublin" na Tomaszów Lubelski. 19 września wobec beznadziejnego położenia armii, 5. pułk prowadził działania opóźniające i zaczepne w rejonie Tarnawatki, po czym wdał się w walkę z przeważającymi siłami pancernymi nieprzyjaciela, w wyniku których pułk poniósł duże straty w zabitych i rannych. Następnego dnia gen. Tadeusz Piskor ogłosił kapitulację armii, uważając dalszy przelew krwi za bezcelowy i nie chcąc dopuścić do chaotycznej rzezi wyczerpanych i zdziesiątkowanych żołnierzy. Strzelcy którym udało się uniknąć niewoli, powrócili w rodzinne strony gdzie wielu z nich zaangażowało się w działalność konspiracyjną w strukturach Polskiego Państwa Podziemnego.

Część związaną ze Świętem PSK w Zakliczynie w dniu 9 czerwca poprowadzi dyrektor Wydziału Kultury i Promocji Powiatu Tarnowskiego Ryszard Żądło. Po tej części programu rozpocznie się Artystyczna Gala Samorządowa na Rynku, a na Orliku Samorządowa Tarnowska Olimpiada Piłkarska, ale o tym napisze w kolejnym serwisie.