Serwis Info

19 grudnia  w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Małopolskiego obradowała pod

przewodnictwem wicemarszałka Małopolski Wojciecha Kozaka Rada ds. Produktów

Tradycyjnych.  Rada  pozytywnie oceniła pięć wniosków  ubiegających  się o

wpisanie  małopolskich produktów na Listę Produktów Tradycyjnych. Na Liście

znajduje się już 64 naszych regionalnych smakołyków, w tym od 2006 roku fasola

„Piękny Jaś” z doliny Dunajca . Teraz nowa piątka z Małopolski pozytywnie

zaopiniowana przez Radę ds. Produktów Tradycyjnych zostanie  wysłana do Ministra

Rolnictwa i Rozwoju Wsi, który dokona wpisu tych produktów na Listę Produktów

Tradycyjnych.  Oto produkty które  dołączają do „Pięknego Jasia” i spółki

małopolskich produktów regionalnych. 
Miód wielokwiatowy leśny z Podksięża – zgłoszony przez firmę Pasieka Ambrozja,

L.B. Kowaliczek
Miód powstaje z nektaru kwiatów wielu roślin. Ma on barwę ciemniejszą i pochodzi

z roślin i krzewów kwitnących w lasach, - są to maliny, jeżyny, kruszyna,

borówka, tarnina, arcydzięgiel i wiele innych ziół leśnych. Miód ten

charakteryzuje się nie tylko inną barwą ale i znacznie większą gamą

zapachowo-smakową niż typowy wielokwiat pozyskany z sadów. Polecany jest

szczególnie dla alergików, uczulonych na pyłki kwiatowe, dla których główną

dolegliwością jest katar sienny. Niewielka zawartość pyłków kwiatowych w tych

miodach sprawia, że nie uczula, a działa on jak szczepionka. Zaleca się, aby go

używać przed wystąpieniem dolegliwości i  pozyskiwać ten miód z okolicy, w

której się mieszka.
Kapuśniorka z grzybami – zgłoszona przez Stowarzyszenie Białych Górali i Lachów

Sądeckich
Jest to tradycyjna potrawa sporządzana i spożywana w okolicach Łącka od przeszło

100 lat. Nadal króluje na wigilijnych stołach, jedzona jest także w okresie

wzmożonej pracy w polu, dzięki temu, że można ją w prosty i szybki sposób

ugotować. Jak wynika z opowiadań starszych gospodyń w dawnych czasach kisiło się

ogromne ilości kapusty, gdyż stanowiła ona obok ziemniaków i kaszy, główny

składnik pożywienia. I już wtedy znano zdrowotne właściwości kwasu spod kiszonej

kapusty. Podbierając go z beczki gospodynie uzupełniały poziom płynu dolewając

do niej znów wody, aby kapusta się nie psuła i wytworzyła się nowa kwaśnica

niezbędna do ugotowania ulubionej kapuśniorki. Do ugotowania tej potrawy

niezbędne są także suszone grzyby (najlepiej prawdziwki), zebrane w okolicznych

lasach. Kapuśniorka ma lekko brązową barwę, trochę kwaskowy smak i lekki zapach

grzybów. Podaje się ją z ugotowanymi ziemniakami jako danie obiadowe (często w

piątek).
Żytko zgłoszone przez Stowarzyszenie Białych Górali i Lachów Sądeckich
Wódka wytwarzana tradycyjnymi metodami, przy użyciu lokalnych surowców, pszenicy

– żyta rosnących na żyznych polach Beskidu Sądeckiego. Żytko było powszechnie

produkowana na własny użytek i „na gościnę”. W przeszłości był to jedyny alkohol

jaki królował na dawnych wiejskich weselach. Charakteryzuje się tradycyjnym

składem oraz tradycyjną nazwą. Żytko zawiera 55 % alkoholu. Jest to produkt

destylacji żyta - przejrzysty, lekko żółtawy. Charakteryzuje go specyficzny

posmak i kwaśnawy aromat. Żytko w tych okolicach uznawana jest za trunek

zdrowotny, który można stosować zewnętrznie (nacieranie obolałych miejsc na

ciele, także gościec), a także wewnętrznie (rozgrzewająco, pomaga trawieniu).

Można spożywać ją także w formie czystej nierozcieńczonej, lub w postaci drinków

jak i do herbaty. Bardzo tradycyjnym sposobem podawania żytka jest

przygotowywanie tzw. Warzonki, rozcieńcza się ją w tym celu cukrem upalonym na

gęsim smalcu. Dawniej także w wielu domach podawana była z miodem.
Nalewka łazowska-jałowcówka zgłoszona przez Stowarzyszenie Białych Górali i

Lachów Sądeckich
Jałowcówka to alkohol domowej produkcji - produkt destylacji ziemniaków i żyta z

własnego gospodarstwa. Jest to nalewka o zawartości alkoholu do 55 %, kolorowana

naturalnymi barwnikami roślinnymi, słodka o przyjemnym zapachu, mocno

rozgrzewająca. Gałęzie i dojrzałe szyszkojagody jałowca dodawane są już do

procesu destylacji co wpływa znacząco na smak produktu. Natomiast kolor

jałowcówki uzyskuje się poprzez dodanie liści mięty. Jałowiec od wieków

stosowany był jako środek leczniczy (w formie nalewek i naparów) w takich

chorobach jak: artretyzm, cukrzyca i nadczynność tarczycy. Medycyna ludowa

natomiast zalecała stosowanie jałowcówki, gdyż działała ona leczniczo na nerki.
Placki z blachy zgłoszone przez Stowarzyszenie Białych Górali i Lachów Sądeckich
Wypiek placków z blachy, domowym sposobem sięga odległych czasów. Były wypiekane

zwykle wtedy gdy zabrakło codziennego chleba, gospodynie wspominały, że „placki

z blachy to były takie placki z biedy”. Także dawniej wypiekano je na sodzie

zwanej wtedy w okolicach Łącka „prouzą”, dlatego do tej pory niektórzy mówią na

nie „prouzioki”. Mąkę do wypieku mielono w młynie w Starym Sączu a wcześniej

gospodynie mieliły sobie same na żarnach. W tej okolicy ciasto na placki zwykle

było solone. Pieczono je na „płycie”, ale trzeba było umieć odpowiednio pod nią

rozpalić, aby nie była zbyt gorąca, bo wtedy by się placki spaliły. Układano je

najpierw na brzegach blachy tak, żeby na środku – tam gdzie było bardziej

nagrzane, blacha wystygła. I pieczono najpierw z jednej strony na złoty kolor,

potem dopiero przewracano na drugą tak, żeby się placek nie przełamał i wyrósł

odpowiednio. Czasem podawano je ze spyrką albo masłem.
„Piękny Jaś” z Zakliczyna w telewizji
Tymczasem na antenie TVP Kraków zostanie wyemitowany program prezentujący

osiągniecia
kulinarne na bazie fasoli Piękny Jas pań:  Anny Grzegorczyk- Hajdeckiej, Barbary

Zych oraz Anny Różak.  Panie z naszej gminy opowiedzą o potrawach jakie

przygotowały na stoisko Wigilijnego Małopolskiego Smaku który odbywał się na

rynku w Krakowie w dniach 14-16 grudnia 2012 roku.  Nasza Lokalna Grupa

Działania Dunajec-Biała bierze w tym kulinarnym wydarzeniu udział i właśnie

podczas Wigilijnego Małopolskiego Smaku LGD Dunajec-Biała została zaproszona do

udziału w programie telewizyjnym  „Smakowanie Małopolski”. Program został

nakręcony w Zajeździe „ Ania”  w
Zakliczynie,  a jego emisję zaplanowano na antenie TVP Kraków :
- w wigilię Bożego Narodzenia  o godz. 17:40,
- w Boże Narodzenie  dwukrotnie w godzinach: 8:45 i 17:05.

źródło informacji: UMWM, LGD Dunajec - Biała