19 kwietnia w Sali im. S. Jordana w ratuszu odbyło się spotkanie informacyjno – szkoleniowe zorganizowane z inspiracji burmistrza Jerzego Soski, dyrektor GZOSIP Małgorzaty Jawroskiej , prezesa Stowarzyszenia "Klucz" oraz Regionalnego Ośrodka EFS w Tarnowie w którym uczestniczyli przedstawiciele środowiska oświaty oraz stowarzyszeń działających na terenie Gminy Zakliczyn – w sumie 22 osoby. W pierszej części spotkania uczestniczył również burmistrz Jerzy Soska. Po prezentacji możliwości finansowania projektów finansowanych z POKL i z innych źródeł uczestnicy spotkania przystąpili do dyskusji moderowanej metodą metaplanu na temat "Co zrobić, aby Gmina Zakliczyn rozwijała się jeszcze lepiej?” Metaplan jest to metoda dyskusji, która polegająca na tym, że w czasie debaty uczestnicy wspólnie tworzą plakat będący graficznym skrótem tej debaty. Dyskusję metodą metaplanu można przeprowadzić w dużej grupie lub w małych zespołach.
Zalety metaplanu są wielorakie, m.in: daje on szerokie spojrzenie na problem, uczy współpracy, daje możliwość wypowiedzi każdemu członkowi grupy przez co wzbudza zainteresowanie i zaangażowanie każdego członka grupy, uczy wnioskowania i zwięzłego formułowania myśli, kształci umiejętność analizy i porządkowania informacji, uczy planowania i systematyzuje wiedzę, uzupełnia wiadomości uczestników na zadany temat, zwiększa efektywność pracy, pozwala na wizualizację dyskusji. W przypadku zakliczyńskiego metaplanu moderator dyskusji Marcin Lewandowski podzielił uczestników na cztery 4 – 5 osobowe grupy których zadaniem było odpowiedzenie na pytanie "Co zrobić, aby Gmina Zakliczyn rozwijała się jeszcze lepiej?” za pomocą odpowiedzi na pytania:
- jak jest ?
- co należy zmienić ?
- dlaczego nie jest tak jak powinno być ?
W odpowiedzi na te pytania należało sformułować wnioski, które są odpowiedzią na zasadnicze pytanie.
Oto plon zakliczyńskiego metaplanu.
W imieniu grupy „I” prezentacji dokonała Monika Ochwat – Marcinkiewicz:
Jak jest ?
Brakuje funduszy stowarzyszeniom na realizację projektów, przede wszystkim funduszy na zagwarantowanie własnego wkładu finansowego do realizacji projektów.
Jest bardzo duży potencjał ludzki i jest bardzo dużo dobrych pomysłów .
Występuje rywalizacja pomiędzy organizacjami pozarządowymi, np. klubami sportowymi.
Brakuje wymiany informacji o działaniach, wydarzeniach, kalendarzu wydarzeń i imprez i ofertach które można wzajemnie sobie świadczyć.
Jak powinno być?
Pomysły powinny być wdrażane – powinno się przechodzić od etapu pomysłu do etapu jego wdrażania. Dobrze byłoby, żeby funkcjonował zespół osób pomagających stowarzyszeniom we wdrażaniu pomysłów.
Powinno istnieć wsparcie w zakresie pozyskiwania funduszy – od jakiegoś czasu krąży pomysł, żeby w Gminie była osoba, która zajmowałaby się tzw. projektami miękkimi i pomagała je opracowywać – może to być też funkcja jakiejś organizacji pozarządowej.
Powinniśmy zadbać o motywowanie i zarządzanie zasobem ludzkim, szczególności środowiska społeczności lokalnej, żeby nie było tak, że zawsze ta sama grupa osób działała w tych samych organizacjach, tylko żeby coraz więcej osób się włączało w działalność.
Powinna istnieć partnerska współpraca organizacji, klubów sportowych.
Dlaczego nie jest tak jak powinno być ?
Uznaliśmy, że gdyby była większa otwartość mediów lokalnych, to byłoby więcej informacji na temat naszych działań.
Brakuje koordynatora na poziomie Gminy.
Brakuje informacji w zrozumiałym języku o procedurach formalnych dotyczących wniosków grantowych.
Organizacje pozarządowe są słabo zorganizowane i mają małą siłę przebicia.
Brakuje osoby umiejącej pisać wnioski.
Wnioski.
Chcielibyśmy:
- powołać zespoły zadaniowe, w których skład wchodziliby przedstawiciele organizacji pozarządowych a zajmowały by się wymianą informacji bądź pisaniem projektów w określonych dziedzinach,
- powołać fundusz wspierający organizacje pozarządowe w zakresie finansowego wkładu własnego przy realizacji projektów. Takie fundusze funkcjonują już na poziomie lokalnym i regionalnym,
- partnerstwa z mediami; tak jak na przykład my dzisiaj tutaj jesteśmy i pracujemy to media powinny też brać w tym udział,
- monitorowania wdrażani a pomysłów,
- powołania koordynatora zajmującego się organizacjami pozarządowymi,
- powołania partnerstwa organizacji pozarządowych w Gminie Zakliczyn.
W imieniu grupy „II” prezentacji dokonała Agata Murczek:
Jak jest ?
Jest na terenie Gminy kilka organizacji pozarządowych działających bardzo prężnie, są widoczne i widać efekty ich działań.
Jest dużo organizacji pozarządowych, których efektów działania nie widać ponieważ są małe, słabe i nie mają siły przebicia.
Nie ma współpracy pomiędzy organizacjami pozarządowymi – jeśli jest to jest ona symboliczna – wręcz organizacje konkurują ze sobą jeśli działają w podobnych dziedzinach.
Są środowiska na terenie Gminy Zakliczyn działające aktywnie, ale są takie gdzie ludzie wycofują się z aktywności społecznej.
Jak powinno być?
Organizacje pozarządowe powinny współpracować i pomagać sobie – szczególnie te silniejsze powinny pomagać słabszym.
Powinna być stworzona platforma wymiany doświadczeń i pomysłów, co służyłoby rozwojowi.
Należy podjąć działania w celu zmotywowania środowisk nieaktywnych społecznie poprzez pokazanie korzyści płynących ze wspólnego działania.
Dlaczego nie jest tak jak powinno być ?
Zbyt krótko funkcjonuje społeczeństwo obywatelskie – mamy małe doświadczenie jako społeczeństwo funkcjonujące w warunkach demokratycznych.
Ludzie nie podejmują działalności w organizacji pozarządowej bo nie widzą w tym korzyści.
Brak szkoleń adresowanych do konkretnych środowisk reprezentowanych przez organizacje pozarządowe, by móc aplikować po środki na konkretne działania.
Skomplikowane formularze do pisania wniosków – „chińszczyzna” zamiast język polski. Brakuje poczucia pewności, że jak angażujemy swój czas, często środki, że do oceniających aplikacje dotrze to w takiej formie w jakiej piszący wnioski mają intencje. Nie chodzi tu nawet o spektakularne wielkie aplikacje na duże środki, ale niewielkie granty.
Wnioski.
Doszliśmy w naszej grupie do takich konkluzji:
- należy stworzyć w Gminie platformę wymiany doświadczeń do której poszczególne organizacje pozarządowe desygnowałyby swoich łączników, którzy odpowiedzialni byliby za płynność i trwałość tego projektu,
- organizacja szkoleń dla organizacji pozarządowych zajmujących się konkretnymi obszarami działania, a nie szkolenia ogólne dla wszystkich. Chodzi o to, że jeśli mamy organizacje działające np. w środowisku pomocy społecznej to tematyka szkoleń powinna obejmować te zagadnienia, stowarzyszenia sportowe powinny uczestniczyć w spotkaniach gdzie omawia się granty sportowe, etc. Przykładem jest dzisiejsze spotkanie gdy mówiono o obszarze wniosków oświatowych to zainteresowani byli przedstawiciele oświaty, a reszta się nudziła. To jest normalne, bo każdy przedstawiciel organizacji pozarządowej jest zainteresowany wiedzą na temat taki jakie cele programowe realizuje jego stowarzyszenie,
- kolejny wniosek to fakt, że mało osób potrafi pisać wnioski, potrzebny jest ktoś w rodzaju gminnego koordynatora ds. grantów „miękkich” dotyczących sfery społecznej,
- dotarcie z informacją do nieaktywnych społecznie środowisk lokalnych.
W imieniu grupy „III” prezentacji dokonała Maria Chruściel:
Jak jest ?
Na terenie Gminy Zakliczyn jest duża grupa organizacji pozarządowych często nie współpracujących, a konkurujących ze sobą – taki przykład widzimy w strażach pożarnych.
Tworzą się stowarzyszenia których troską jest dbałość o środowisko szkolne.
Brak jest na terenie Gminy miejsca takiego jak izba pamięci, gdzie można gromadzić i kultywować pamięć o naszej lokalnej tradycji i kulturze.
Poprzez zamykanie „nierentownych” szkół w Zakliczynie pojawia się problem przepełnionych dużą liczbą uczniów klas – to jest dylemat czy lepsze dla poziomu edukacji są mniejsze klasy „nierentowne ekonomicznie” czy klasy z liczbą np. 30 uczniów.
Brak miejsca na spotkania klubowe – ratusz jest bardzo oblegany.
Niskie środki na działalność świetlic wiejskich.
Brak siły przebicia małych jednostek, brak miejsc pracy.
Jak powinno być.
Więcej środków powinno być na zajęcia kulturalne, świetlice, zajęcia dodatkowe.
Większy i łatwiejszy dostęp do środków zewnętrznych i wsparcie w pozyskiwaniu tych środków.
Dlaczego nie jest tak jak powinno być ?
Brak funduszy i osób chętnych do pracy społecznej. Brak zrozumienia różnych środowisk: zawiść, zazdrość i postawa typu „co ja z tego będę mieć”.
Dużo chcemy, ale nie swoim kosztem – dajcie nam to skorzystamy z tego.
Wnioski.
- potrzebna aktywizacja środowiska lokalnego,
- współpraca międzypokoleniowa,
- współpraca pomiędzy instytucjami publicznymi a organizacjami pozarządowymi,
- przeciwdziałanie emigracji zarobkowej młodych ludzi.
W imieniu grupy „IV” prezentacji dokonała Małgorzata Jaworska.
Jak jest ?
Brak informacji dla osób ze środowisk wykluczonych.
Brak miejsc w przedszkolach dla dzieci niepełnosprawnych.
Brak opieki rehabilitacyjnej dla dzieci w wieku od 1 do 18 –tu.
Bezrobocie, w tym osób niepełnosprawnych.
Brak oferty wakacyjnej dla dzieci z rodzin dysfunkcyjnych.
W środowisku szkolnym zjawiska takie jak; łączenie klas, brak środków na zajęcia dodatkowe, problemy wynikające z likwidacji szkół.
Słaba jakość gospodarowania odpadami.
Brak imprez integracyjnych i słaba oferta świetlic.
Jak powinno być.
Powinna być kompleksowa oferta wsparcia dla osób niepełnosprawnych i wykluczonych.
Więcej miejsc w przedszkolach czy innych form przedszkolnych.
Funkcjonować specjalistyczna rehabilitacja dla dzieci.
Miejsca pracy dla niepełnosprawnych.
Oferty wyjazdu wakacyjnego dla dzieci z rodzin dysfunkcyjnych.
Więcej osób zaangażowanych w pracę zespołową.
Dodatkowe środki na zajęcia w szkołach.
Większa świadomość mieszkańców w zakresie gospodarowania odpadami.
Lepsza oferta zajęć świetlicowych.
Spotkania międzypokoleniowe.
Dlaczego nie jest tak jak powinno być ?
Brakuje środków.
Brak możliwości aplikacji o fundusze związany z kryteriami aplikacji.
Dyskryminacja osób niepełnosprawnych.
Brak środków na prowadzenie kompleksowej rehabilitacji.
Brak partycypacji Gminy w organizacji wypoczynku dla dzieci z rodzin dysfunkcyjnych.
Wnioski.
Wykorzystać duży potencjał ludzki Gminy Zakliczyn.
Utworzyć punk integracji społecznej.
Utworzenie przedszkola integracyjnego.
Stworzenie kompleksowego wsparcia dla osób niepełnosprawnych.
Organizacja oferty wypoczynku dla dzieci z rodzin dysfunkcyjnych.
Zwiększenie wsparcia dla organizacji pozarządowych przez Gminę.
Organizacja kółka teatralnego, tanecznego i spotkań tematycznych dotyczących ekologii.
Organizacja kursów językowych, festynów i pobudzanie aktywności lokalnej.
Skoro już jestem przy końcu prezentacji wniosków których nie jestem autorem – powiedziała na zakończenie dyrektor Jaworska – to chcę sformułować mój wniosek. Jest trochę takiego klasycznego narzekania, wyszukiwania problemów tam gdzie one nie muszą być. Mówi się o rentowności przedsiębiorstw, a nie o rentowności szkół. Nie mówi się o zyskach jeżeli chodzi o szkoły w Gminie, tylko o braku finansów. Moje spostrzeżenie jeżeli chodzi o finanse jest takie, że pieniądze są, tylko jest kwestia ich dobrego zagospodarowania.
To było pierwsze tego typu spotkanie pomiędzy RO EFS w Tarnowie, a szerszym gronem reprezentantów stowarzyszeń działających na terenie Gminy Zakliczyn. Do tej pory współdziałanie pomiędzy Regionalnym Ośrodkiem EFS w Tarnowie istniało raczej na płaszczyźnie kontaktów z poszczególnymi stowarzyszeniami, np. „Szansa”, SPON „Bez Barier” czy SPiRG. Teraz ma to ulec zmianie. Umówiono się, że kolejne spotkanie pomiędzy RO EFS a środowiskiem oświatowym Gminy Zakliczyn odbędzie się na początku maja, natomiast z innymi stowarzyszeniami z inspiracji Stowarzyszenia Promocji i Rozwoju Gminy Zakliczyn „Klucz” między 14 a 18 maja.
