baner 5
 

Baca Franciszek – żołnierz trzeciej kompanii batalionu bojowego, której miejscem zgrupowania było wzgórze „Mogiła” w lasach Stróskich. Zginął zastrzelony podczas bitwy z żandarmerią niemiecką w dniu 5. X. 1944 r.

Balcerski Wacław inżynier, polski dyrektor zapory w Rożnowie, który współpracując w akcji „Mosty” w dużej mierze przyczynił się do uratowania rożnowskich elektrowni wodnej i zapory.

altBatalion Barbara. 1 batalion „Barbara” 16 pp AK został powołany rozkazem  Komendanta Okręgu Kraków AK z dnia 26. VII. w ramach akcji „Burza” i miał być kontynuacją przedwojennego batalionu 16 pp Ziemi Tarnowskiej. Batalion przeznaczony był do działań dywersyjno – bojowych. Batalionem dowodził kapitan dyplomowany Eugeniusz Borowski ps. „Leliwa”. Mobilizację batalionu wyznaczono na 6 sierpnia 1944 r. w rejonie leśniczówki Podlesie Górne koło Machowa. Stawiło się tam większość oddziałów, pozostałe dołączyły podczas działań bojowych.

W skład batalionu weszły: sztab batalionu, poczet dowódcy "Irena", terenowa służba łączności oraz 6 kompani:
1. Kompania „Wanda” (stanowiła ją kompania „Jastrząb”),
2. Kompania „Grażyna”,
3. Kompania „Regina”,
4. Kompania „Ewa”(jej skład stanowili w większości harcerze Szarych Szeregów),
5. Kompania „Janina”,
6. Kompania Azerbejdżan „Aza” – dołączyła do „Barbary” przed bojem pod Jamną”.   Batalion w okresie trzymiesięcznych działań przeszedł szlak bojowy od Podlesia koło Machowej przez Świniogórę, Księże Podlesie, Dobrocin, Żurową, Ratówki, Rychwałd, Suchą Górę aż do Jamnej. Trzy miesiące trwał szlak bojowy „Barbary”, skutecznie wiązał siły niemieckie zadając im dotkliwe straty. Stan osobowy batalionu wynosił od 500 do 700 żołnierzy. Dodać należy, że w książce Derusa „Szli partyzanci” znajduje się spis żołnierzy całego batalionu (patrz bibliografia). Największy regularny bój z kilkakrotnie większymi siłami nieprzyjaciela batalion stoczył w dniu 25. IX. 1944 r. na Jamnej. Batalion rozformowany został w dniu23. X. 1944 r. W sumie podczas całego swojego szlaku bojowego batalion stracił 52 żołnierzy, którzy bądź polegli w walce, bądź też zostało zamordowanych w więzieniach i obozie Gross – Rosen (Rogoźnicy na Śląsku). Również wielu mieszkańców miejscowości, w których kwaterowały oddziały partyzanckie oddało życie za wspólną sprawę wyzwolenia Polski. Patrz też hasła: „Akcja Burza”„Jamna” i „Słona”.

Bataliony Chłopskie - BCH. oddziały tworzone przez ludowców. Na terenie Obwodu Brzeskiego powstawać zaczęły pod koniec 1942 r. i  w 1943 r.  Dowódcą został porucznik Paweł Chwała ps. „Skory” z Kwikowa w gminie Szczurowa. W gminie Zakliczyn było 6 drużyn, oddział łączności, sanitarny i Ludowy Związek Kobiet pod przewodnictwem Józefy Sakłakowej ps. „Czuwaj” z Lusławic. Natomiast dowódcą gminnej placówki BCH. Był podchorąży Jan Oleksik ps. „Butrym” z Kończysk. Niebawem doszło do scalenia AK i BCH, a w 1944 akcja została zakończona. Powstała wtedy placówka „Zygmunt II”.

Beczwarzyk Franciszek ps. „Mir” ur. 1908 r. Do momentu objęcia placówki B. CH. „Zygmunt II” był zastępcą dowódcy placówki AK „Zygmunt I”. W latach 1940 – 1943 brał udział w tajnym nauczaniu na poziomie powszechnym, był kierownikiem Publicznej Szkoły Powszechnej w Gwoźdźcu. Będąc już na emeryturze zamieszkał w Kończyskach k. Zakliczyna. Dodać należy, że z amatorstwa malował.

Bednarek Stefan ps. „Mścisław” mgr, dowódca placówki „Dolina”, między innymi brał udział w akcji „Mosty” przyczyniając się do uratowania elektrowni i zapory w Rożnowie.

Blok Franciszek ps. „Soplica” – kapitan, dowódca obwodu „Batuta”, który biorąc udział w akcji „Mosty” przyczynił się do uratowania elektrowni i zapory w Rożnowie.

altBoczek Władysław – mieszkaniec Zdoni.  W 1930 r. powołany został na stanowisko Banku Spółdzielczego w Zakliczynie, funkcję tę pełnił przez około 40 lat. Dzięki niemu z zakliczyńskich spółdzielni w czasie okupacji płynęła ciągła pomoc w postaci żywności, pieniędzy i innych, na potrzeby partyzantów, ich rodzin i osób ukrywających się przed okupantem. Do konspiracji wciągnął go inżynier Streer – agronom powiatowy z Brzeska. Był on najbardziej aktywnym członkiem Związku Walki Zbrojnej (ZWZ). Udostępniał swój dom i pomieszczenia Banku Spółdzielczego na potrzeby ruchu oporu. Jako furman niejednokrotnie przewoził broń i inne artykuły z zakliczyńskiego klasztoru w miejsca gdzie odbierali je partyzanci.

Boduch Józef – ksiądz. W latach 1943 – 1946 r. posługiwał w Brzozowej. Uczestniczył w ruchu oporu. Wspomagał uciekinierów z obozów i partyzantów. Uratował przed śmiercią około 150 ludzi spędzonych podczas pacyfikacji wsi przez wojsko niemieckie. Ich życie wybłagał u niemieckiego oficera narodowości austriackiej. Poręczył za nich głową.

Bończyk Wiktor ps. „Piechociński” – żołnierz szarych szeregów, partyzant IV kompanii „Ewa” i batalionu „Barbara” AK, poległ podczas niemieckiej obławy na Suchej Górze w dniu 12. IX. 1944 r. Przyjaciel Tadeusza Czupiela ps. „Zaskroniec”. Leżą w jednym grobie.

Borowski Eugeniusz Antoni  ps. „Jastrzębiec”, „Werner”, „Leliwa” (28. III. 1911 Kraków – 30. VII. 2001). Kapitan, dowódca 1 batalionu „Barbara”, bohater bitwy pod Jamną w dniach 25 – 26. IX. 1944 r.
     
altBossowski Zdzisław ps. „Kajetan” (1. VIII. 1898 r. Bistuszowa pow. Tarnów – 17. X. 1944 poległ w Dąbrach), porucznik. Po kampanii wrześniowej zorganizował w Bistuszowej placówkę ZWZ, a następnie AK. W akcji „Burza” otrzymał przydział w sztabie I batalionu 16 pp AK jako oficer wywiadu. Przeszedł z batalionem cały szlak bojowy. Po bitwie pod Jamną, 29. IX. 1944 objął dowództwo nad plutonem „Regina II”, który prowadził samodzielną działalność dywersyjną. Oddział w dniu 17. X. 1944 r. został rozbity, porucznik Bossowski zginął wraz z 17 żołnierzami.

Bratoj Stefan, działał z Władysławem Gacem ze Słonej, z Eugeniuszem Fiorem z Olszowej i z Józefem Orłem z Borowej w konspiracji małoletnich.

Brończyk Stefan, pochodził z Bukowca (gmina Korzenna w nowosądeckim), był jednym ze zdolniejszych spośród młodzieży przygotowywanej przy dworze w Olszowej do podoficerskiej szkoły młodocianych służby liniowej i sanitarnej. Był on znakomitym przewodnikiem terenowym. W latach 1943 – 1944 ukrywał się w Borowej u Władysława Kumorka.

Brzozowa. W przedsionku tamtejszego kościoła Świętego Mikołaja Biskupa, umieszczono drewnianą tablicę pamiątkową poświęconą żołnierzom I batalionu „Barbara” 16 pp AK poległym w bitwach na Suchej Górze (12. IX. 1944) i w Słonej. Po pierwszej ekshumacji z leśnej mogiły na Suchej Górze, poległych tam żołnierzy przytulił cmentarz parafialny w Brzozowej. Pochowano tam wtedy strzelców: Tadeusza Czupiela „Zaskroniec” i Wiktora Bończyka „Piechociński”. Z kolei 25. XI. 1944 r. obydwóch tych żołnierzy ekshumowano ponownie i pochowano na cmentarzu komunalnym w Mościcach. Na cmentarzu w Brzozowej pochowany został również 26. IX. 1944 r. porucznik Maksymilian Lamprecht „Jar”, który zmarł od ran zadanych mu podczas boju pod Jamną (25. IX. 1944). Chwilowe miejsce spoczynku znaleźli tam jeszcze czterej żołnierze plutonu „Radomyśl” polegli w bitwie w Słonej (31. X. 1944 r.). W roku 1959 z cmentarza brzozowskiego ekshumowano pięciu partyzantów i złożono ich w grobowcu rodziny Stasików w Zbylitowskiej Górze. Na cmentarzu w Brzozowej, po lewej stronie bramy ustawiona została pamiątkowa stela z tablicą poświęconą ofiarom terroru hitlerowskiego w latach 1939 – 1945. Patrz także hasła „Zbigniew Mieczysław Marian Andrzej Matula „Radomyśl”, „Słona”.
             
Budzyn Bolesław, syn Józefa i Marii z Juszkiewiczów. Ukończył Akademię Handlu Zagranicznego we Lwowie i Wydział Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. W roku 1920 brał udział w Obronie Warszawy i w wojnie  z bolszewikami. Służył w I Kompanii Karabinów Maszynowych w 2 Pułku Brygady Syberyjskiej. Na front wyruszył ze Skierniewic po 28. VII. 1920 r. Przed II wojną światową był sędzią w Siemianowicach. Podczas okupacji niemieckiej wraz z rodziną mieszkał w Zakliczynie nad Dunajcem i niekiedy w Żurowej. Brał czynny udział w ruchu oporu. Obydwoje z żoną uczestniczyli jako nauczyciele w tajnym nauczaniu. Uczyli w domu Marii Budzyn – matki Bolesława w Kończyskach.
               

Budzyn Maria z domu Juszkiewicz (20. VIII. 1880 Gwoździec – 3. V. 1955 Kończyska), żona Józefa Budzyna. Mieszkała w Kończyskach na tzw. „Budzynówce”. Współpracowała z ruchem oporu. W jej domu odbywały się zebrania placówki BCH i tajne komplety nauczania, które prowadził Stanisław Nowak „Dembrza”. Uratowała przed śmiercią partyzanta, który uciekając przed Niemcami, wpadł na podwórzec jej domu. Kazała mu się położyć na tragarz, narzuciła na niego gnoju i pod okiem żandarmów wywiozła go na pastwisko. Poza tym w jej domu ukrywał się niezidentyfikowany, zakonspirowany uciekinier. Wdowa po Józefie Budzynie, pierwszym wójcie gminy Zakliczyn i prezesie Małopolskiego Towarzystwa Rolniczego. Maria Budzyn była kumą posła Jakuba Bojki i premiera Wincentego Witosa. Całowali ją w rękę, między innymi, słynny malarz Jacek Malczewski, premier i długoletni rektor Jagiellonki Julian Nowak i prezydent Ignacy Mościcki. Jerzy Bandrowski w swej wydanej w Warszawie w 1927 r. powieści „ W błękitnej obręczy”, porównywał ją do Matki Plemienia.

Budzyn Tadeusz – syn Józefa i Marii z Juszkiewiczów. Zmobilizowany w 1939 r., szczęśliwie powrócił do domu. Podczas okupacji przemieszkiwał w Żurowej w powiecie jasielskim i sporadycznie w Kończyskach. Działał w ruchu oporu.

Wynajme
Gospodarstwo

 
© Oficjalny Portal Internetowy Zakliczyńskiego Centrum Kultury w Zakliczynie. Wszelkie prawa zastrzeżone.
Projekt i wykonanie: M. Papuga. Regulamin witryny www.zakliczyninfo.pl.
Design by :.