Trwają intensywne pracę nad budżetem gminy na rok 2012.
Kalendarz prac w naszym Urzędzie Miejskim i Samorządzie przedstawia się następująco:
-15 listopada – przekazanie prowizorium budżetowego Przewodniczącemu RM oraz Regionalnej Izbie Obrachunkowej,
- 29 listopada - dyskusja w komisjach Rady Miejskiej z udziałem kierowników i księgowych jednostek budżetowych, sołtysów, prezesów stowarzyszeń,
- 8 grudnia - uchwalenie budżetu na rok 2012 (aktualizacja).
CO WARTO WIEDZIEĆ O BUDŻECIE SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO ?
Nadwyżka operacyjna - to słowo klucz do konstruowania budżetów samorządowych od kilku lat. Czym jest i kiedy powstaje nadwyżka operacyjna ?
Nadwyżka operacyjna występuje wtedy, gdy dochody bieżące są większe od wydatków bieżących.
Do dochodów bieżących - zaliczane są min. Wpływy z PIT, CIT, podatków i opłat lokalnych, subwencji ogólnej , oświatowej , wyrównawczej , dotacji do zadań zleconych np. od Wojewody czyli tak naprawdę od Ministra Finansów.
Wydatki bieżące to min. wydatki na administrację, funkcjonowanie szkół i przedszkoli, kulturę, sport, pomoc społeczną, bezpieczeństwo publiczne, opłaty za oświetlenie uliczne, remonty, sprzątanie ulic, odśnieżanie, itp.
O nadwyżce operacyjnej powinno się myśleć od kilku lat. Z tym było różnie, nie tylko w naszym samorządzie, o czym bardzo boleśnie przekona się już niebawem wielu wójtów, burmistrzów, starostów, radnych. Pogoń za nadwyżką operacyjną – tak naprawdę, możliwościami rozwoju gminy- jest niesłychanie trudna, ale konieczna. Możliwości zwiększenia dochodów są bowiem ograniczone, pozostają więc bolesne ale konieczne cięcia wydatków, które powinny być rozłożone w czasie. Cięcia muszą być tym boleśniejsze, jeżeli zaniechano racjonalizacji wydatków w poprzednich latach.
Uzdrawianie finansów gminy rozpoczęliśmy w roku 2011 ograniczając wydatki bieżące, zwiększając wydatki inwestycyjne do ponad 11milionów złotych. Ten proces musimy kontynuować w latach 2012-2013. Kontynuować po to, by uchwalić budżet w roku 2014 i nie doprowadzić do zapaści finansów gminy.
Strona dochodowa budżetu gminy na rok 2012 jest dużo lepsza niż w 2011, można określić ją jako dobrą. Dochody majątkowe wyniosą ponad 1, 5 mln., a dochody bieżące zbliżą się do kwoty 29,7 mln. złotych. Problemem pozostają wysokie wydatki bieżące gminy wynoszące około 27, 7 mln. zł.
Mimo, to budżet w roku 2012 będzie miał 2 078 014 zł. tzw. nadwyżki operacyjnej . Oznacza to, że część dochodów bieżących przeznaczymy na wydatki inwestycyjne. Otwartą sprawą pozostaje ile dodatkowo przeznaczymy na inwestycje?
Od 2014 roku przestaną obowiązywać dwa obecne wskaźniki: pierwszy, który mówi iż zadłużenie jednostki nie może przekroczyć 60 % dochodów i drugi, który zakazuje przeznaczać na spłatę zadłużenia więcej niż 15 % dochodów.
To właśnie na podstawie nadwyżki operacyjnej zostanie ustalony nowy wskaźnik zadłużenia , który od 2014 roku będzie określany indywidualnie dla każdej gminy, powiatu, miasta. Do jego opracowania będą brane pod uwagę dane finansowe z lat 2011-2013. Im większe będą nadwyżki , tym lepiej będzie wyglądał nasz indywidualny wskaźnik, mówiący o faktycznej zdolności naszego budżetu do obsługi zadłużenia. Natomiast „kiepski „ poziom wskaźnika może sparaliżować samorządowe inwestycje, które są finansowane z kredytów. Niski wskaźnik mógłby w przyszłości uniemożliwić np. wykorzystanie środków unijnych.
Można powiedzieć tak, że ile uzbieramy, zaoszczędzimy w kolejnych trzech latach tyle będziemy mogli inwestować. Te i inne obostrzenia są nakładane na samorządy w związku z trudną sytuacją budżetu państwa. Łączne zadłużenie samorządów, które wpływa na zadłużenie naszego kraju nie może przekroczyć w 2012 roku kwoty 1 mld złotych. Dla informacji podam, że zadłużenie samorządów w roku 2010 wyniosło 14 mld.
Algorytm do obliczania indywidualnego wskaźnika obsługi zadłużenia, który będzie obowiązywał od 2014 roku :
( |
R + O _______ |
) |
≤ |
1 ___ |
X |
( |
Db + Sm - Wb ___________ |
+ |
Db + Sm - Wb _____________ |
+ |
Db + Sm - Wb __________ |
) |
D |
3 |
D |
D |
D |
||||||||
|
|
|
|
|
|
|
(rok 2011) |
|
(rok 2012) |
|
(rok 2013) |
|
R– Łączna kwota rat i kredytów, O – Odsetki od rat i kredytów,
D– Dochody budżetu ogółem, Db. – Dochody bieżące,
Sm– Dochody ze sprzedaży majątku, Wb – Wydatki bieżące.
Podsumowując, warunki dobrego wskaźnika, dobrego budżetu, a więc rozwoju gminy to :
1. Wzrost dochodów bieżących, wzrost dochodów i wydatków majątkowych, oraz środków ze sprzedaży mienia.
2. Zmniejszenie wydatków bieżących.
W następnym spotkaniu postaram się omówić stronę wydatkową gminy.
Z poważaniem Jerzy Soska - Burmistrz