W Dniu Sołtysa za naszym pośrednictwem najlepsze życzenia dla pań Sołtysek i panów Sołtysów składają: burmistrz Jerzy Soska, przewodniczący Rady Miejskiej Józef Wojtas, dyrektor Zakliczyńskiego Centrum Kultury i prezes Stowarzyszenia KLUCZ Kazimierz Dudzik oraz przewodniczący zakliczyńskiego koła Małopolskiego Stowarzyszenia Sołtysów Józef Franczyk. Życzymy Państwu wszystkiego najlepszego, dużo zdrowia, wszelkiej pomyślności, sukcesów w działalności sołeckiej, uznania społecznego. Praca jaką wykonujecie jest bezcenna dla społeczności lokalnych Gminy Zakliczyn. Jesteście głównymi reprezentantami władzy na najbliższym mieszkańcom szczeblu organizacyjnym gminy i państwa.
O zadaniach sołtysa mówi ustawa "O samorządzie gminnym" w szczególności art. 5.
Zgodnie z Ustawą z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, gmina może tworzyć jednostki pomocnicze: sołectwa, dzielnice bądź osiedla. Jednostką pomocniczą może być również położone na terenie gminy miasto. Jednostkę pomocniczą tworzy rada gminy (w przypadku Gminy Zakliczyn – Rada Miejska), w drodze uchwały, po przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami lub z ich inicjatywy. Od 1990 roku sołtys pełni funkcję organu wykonawczego jednostki pomocniczej gminy wiejskiej lub miejsko-wiejskiej jakim jest sołectwo.
Organem uchwałodawczym jest zebranie mieszkańców wsi, które w bezpośrednich wyborach wybiera sołtysa i radę sołecką mającą na celu wspieranie sołtysa. Szczegółowe regulacje dotyczące granic (istnieją sołectwa wielowioskowe – nie dotyczy to jednak Gminy Zakliczyn), uprawnień sołtysa itp. regulowane są w statucie sołectwa.
Do zadań sołectwa w Gminie Zakliczyn należy w szczególności:
-zapewnienie mieszkańcom udziału w rozpatrywaniu spraw kulturalnych, sportu, wypoczynku, opieki zdrowotnej i innych związanych z miejscem zamieszkania,
-kształtowanie dobrosąsiedzkich stosunków współżycia społecznego,
- organizowanie wspólnych prac na rzecz miejsca zamieszkania, a zwłaszcza w zakresie właściwej opieki nad młodzieżą i jej wychowaniem, rozwijanie pomocy społecznej,
- utrzymywanie we właściwym stanie dróg lokalnych, czystości na drogach, placach
i posesjach, ochrony środowiska oraz inne sprawy związane z warunkami życia na wsi.
W Gminie Zakliczyn wydzielono 24 jednostki pomocnicze – 23 sołectwa oraz miasto Zakliczyn. W przypadku Zakliczyna organem wykonawczym jest Przewodniczący Miasta stojący na czele Rady Zakliczyna.
Funkcja sołtysa ma wielowiekową tradycję.
Sołtys to w średniowieczu osoba postawiona przez feudalnego pana na czele wsi lokowanej na prawie niemieckim. Scholtis, szoltyz, sołtys w średniowiecznym systemie prawnym to także wiejski sędzia (Dorfschulze) oraz zasadźca (osadnik). Sołtysem mógł być szlachcic, mieszczanin lub chłop. Do podstawowych obowiązków sołtysa należało: zbieranie czynszu, przewodniczenie ławie wiejskiej. Przywilejem sołtysa było obdarowywanie go kilkoma łanami ziemi, na których mógł osadzać chłopów – w taki sposób powstawały folwarki sołtysie. Sołtys partycypował w dochodach feudała w wysokości zazwyczaj 1/6 czynszów i 1/3 kar sądowych, miał ponadto prawo do prawo jatek, młyna, itp. W razie wojny sołtys miał obowiązek konnej służby wojskowej. Widać choćby z tego co wyżej napisałem, że pozycja społeczna i ekonomiczna sołtysów była wówczas mocna, mogli oni nawet konkurować ze średnio zamożną szlachtą. Z tego też powodu szlachta wymogła na królu Władysławie Jagielle Statut warcki (1423), na mocy którego mogła wykupywać sołectwa sołtysów "krnąbrnych i nieużytecznych" i sama wyceniała wartość sołectw. Z biegiem czasu od wieku XV do XVII sołtysi stali się nadzorcami pańszczyźnianymi i pomocnikami właścicieli wsi. W Polsce rozbiorowej i w okresie międzywojennym sołtys stał na czele najniższej jednostki podziału administracyjnego - gromady. W latach 1954-1972 sołtys był pośrednikiem między mieszkańcami wsi, a gromadzką radą narodową, po 1973 między mieszkańcami, a gminną radą narodową oraz naczelnikiem gminy.